Waar blijven we als we niet keren?
We leven in een tijd waarin alles op drift lijkt. Waar we massaal snakken naar houvast, maar verdwalen in overdaad. Waar de politiek versplintert, algoritmes onze aandacht gijzelen, en werk niet langer zingeving garandeert. Het wordt elke dag moeilijker te begrijpen wat er werkelijk aan de hand is, laat staan wat ons te doen staat. Scherp gesteld: “Deze tijd vraagt om concentratie om te analyseren waar we zijn en hoe we weer verder kunnen.”
We leven in een tijd van ongekende transities en scherpe contrasten. Klimaatdruk, geopolitieke onrust en een groeiende afstand tot de bron van ons voedsel zetten onze samenleving onder druk. Terwijl onze supermarkten uitpuilen van overvloed, verliezen we stilletjes het zicht op waar ons voedsel écht vandaan komt — en wie daarvoor zorgt. Onze boeren, vissers en tuinders worden vandaag nog te vaak gezien als deel van het probleem, terwijl zij in werkelijkheid de hoeders zijn van onze toekomst. Zij zorgen elke dag voor ons voedsel, onze bodem, onze wateren. Zij dragen de verantwoordelijkheid voor onze voedselzekerheid. We staren ons blind op cijfers en rapporten, en vergeten de mensen die letterlijk de grond onder onze voeten bewerken.
De rijkdom van het Nederlandse voedsellandschap is uniek. Dankzij de variatie in gronden, landschappen en een ideaal klimaat, biedt elk seizoen een overvloed: van wat groeit in de grond tot wat rent, vliegt of zwemt. ‘Plenty to the Table’. Maar die overvloed is geen vanzelfsprekendheid.
Als we nú niet het verhaal omkeren, raken we iets fundamenteels kwijt: onze #biodiversiteit, onze #eetcultuur, onze #zelfvoorzienendheid. Economisch, maatschappelijk én ecologisch is het risico enorm als we de verbinding met onze producenten verliezen. Niet alleen voor vandaag, maar ook voor de generaties na ons.
Onze producenten — de boeren, vissers, tuinders — zijn geen achterhoedegevecht van een verouderd systeem. Ze zijn de hoeders van onze bodem, de beschermers van ons water, de dragers van ons immaterieel erfgoed. Zij weten hoe het landschap leeft, voelen de seizoenen in hun botten, ruiken regen vóór hij valt. Zij voeden ons — elke dag weer.
Juist in deze verwarring groeit een collectieve hunkering naar echtheid, naar traditie, naar waarden die wél standhouden. Niet de traditie van conventie, maar die van verbondenheid. Van zorg, overdragen en bewaren. Van mensen die, zoals onze markante producenten, iedere dag zorgen voor voedsel, ‘t landschap en de gemeenschap. Die met hun handen in de aarde en hun hart bij het seizoen ons voeden – letterlijk én figuurlijk. Zij zijn geen getuigen van een oude economie, maar de hoeders van wat werkelijk telt: bodem, water, biodiversiteit en continuïteit.
In die wereld van overprikkeling en onzekerheid zijn zij onze stille leiders. Hun kennis is geworteld, hun handelen intuïtief. Zij staan aan de basis van voedselzekerheid, brede welvaart en een cultuur waarin we weer weten waar iets vandaan komt – en waar het heengaat.
Zij verdienen meer dan een debat. Zij verdienen erkenning. Niet alleen omdat zij voedsel produceren, maar omdat zij ons iets veel groters geven: continuïteit, zekerheid en verbondenheid. Als rentmeesters nemen ze generaties mee onder hun vleugels. Ze dragen kennis over. Ze bewaken onze biodiversiteit — niet vanuit spreadsheets, maar met hun blote handen in de aarde.
Als we nu niet draaien — het verhaal keren — verliezen we niet alleen producenten, maar ook de mogelijkheid om in brede welvaart te leven.
De rijkdom van het Nederlandse voedsellandschap is ongekend. ‘Plenty to the Table’. Maar dat gaat niet vanzelf. Het vraagt om zorg, visie en liefde voor de grond. Het vraagt om een samenleving die zich durft te herinneren waar haar kracht ligt. In de streek. In de mensen. Noem het “onze toekomst”, dit is precies wat we moeten blootleggen en versterken: alternatieve wegen die al bestaan. Niet als romantisch verleden, maar als reëel perspectief met menselijk maat.
‘De Week van ons eten’ en het ‘Plant The Future Diner’ zijn geen campagnes, deze voorbeelden duiden een beweging. Het is een kantelpunt. Een moment om het verhaal te keren. Om niet alleen #streekproducten te vieren, maar vooral de mensen die ze maken. Als een collectieve ode én een oproep.
Want als wij hen niet erkennen, verliezen we veel meer dan smaken. Dan verliezen we oriëntatie, ritme, regeneratie. Het is tijd voor eerherstel het is tijd voor #trots. Voor een cultuur die weer durft te kiezen voor de kracht van lokaal.